Sức mạnh nội lực ở mỏ Đại Hùng

Công trình giàn khai thác Đại Hùng 02 (có khối chân đế nặng 4.900 tấn, khối thượng tầng 1.100 tấn) chính thức đón dòng dầu đầu tiên vào ngày 10/8 vừa qua, sau 2 năm triển khai Dự án phát triển mỏ Đại Hùng và hơn 2 tháng nỗ lực thi công lắp đặt.Đặt chân đến công trình, điều làm chúng tôi tự hào khi chứng kiến thành quả từ sự phát huy sức mạnh nội lực của các đơn vị trong Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam (PVN). Công trình cũng đánh dấu những bước trưởng thành, làm chủ công nghệ thăm dò, phát triển và khai thác dầu khí trên vùng biển nước sâu của các kỹ sư Việt Nam…
Đây là lần thứ 2 đoàn phóng viên may mắn được ra thăm công trình thi công giàn khai thác Đại Hùng 02 (DH-02) theo lời mời từ nhà điều hành là Công ty Thăm dò và Khai thác Dầu khí Trong nước (PVEP POC, công ty thành viên của Tổng Công ty Thăm dò và Khai thác Dầu khí – PVEP, trực thuộc PVN). Trước đó hơn 2 tháng, chúng tôi lần đầu tiên có dịp đến với vùng mỏ Đại Hùng để chứng kiến sự kiện lắp đặt khối chân đế giàn DH-02 ở độ sâu 110m theo công nghệ tiên tiến trong công nghiệp dầu khí thế giới. Còn chuyến thăm lần này mang một cảm giác thật lạ cho mọi người, ai cũng mong ngóng, nôn nao chờ đợi, muốn gặp lại “chú gấu con” đang lớn lên từng ngày!

Sau hơn một giờ ngồi trên chiếc máy bay trực thăng từ TP Vũng Tàu ra mỏ Đại Hùng với quãng đường bay dài 265km, giàn DH-02 đã hiện ra trước mắt chúng tôi với những nét hoàn thiện, hiện đại, dáng dấp của một giàn khai thác mới do chính lực lượng kỹ sư công nhân Việt Nam dày công thực hiện. Quả thật không ngờ, “chú gấu con” ngày nào giờ đã lớn lên nhanh chóng, khoác lên mình màu cánh cam truyền thống của các phương tiện khai thác tại mỏ Đại Hùng. Nhìn từ trên cao, ngọn lửa trên đỉnh công trình giàn khoan đang phừng phừng kiêu hãnh – ngọn lửa mà các kỹ sư, công nhân của nhà điều hành PVEP POC nỗ lực bấy lâu mới có được – cứ như mời gọi, vẫy chào chúng tôi hãy nhanh chóng ghé thăm.
Vậy là chúng tôi đã đặt chân đến giàn khai thác DH-02 sau những ngày chờ đợi vào thời điểm tháng 8 lịch sử này. Và đúng vào thời khắc mà những dòng dầu đầu tiên phun trào lúc 18h30 ngày 10/8 từ giếng khoan DH-12P với lưu lượng dòng dầu ban đầu khá cao, có con số 6.400 thùng/ngày đêm. Giây phút ấy ngập tràn niềm vui hạnh phúc và sự hãnh diện của hơn 100 kỹ sư, công nhân viên thuộc các công ty thành viên của PVN đang tham gia thi công trên giàn. Không vui sao được khi những háo hức chờ đợi từ bấy lâu của họ về dòng dầu khai thác đầu tiên giờ đã thành hiện thực.
Càng vui hơn khi chứng kiến ngọn đuốc rực cháy trên giàn khoan PV Drilling – II (cập vào giàn để làm kết nối và hoàn thiện các giếng khoan khai thác). Không hãnh diện sao được khi ngọn lửa bừng sáng ấy là từ nguồn năng lượng dưới đáy biển, ở độ sâu đến tận 110m. Thật là một sự kiện ý nghĩa để chào mừng Ngày Lễ Quốc khánh 2/9 sắp tới và tiến đến kỷ niệm 50 năm Ngày Truyền thống ngành Dầu khí Việt Nam! Vẫn chưa dừng lại, trong niềm hân hoan ấy, đến ngày hôm sau, lưu lượng dòng dầu từ giếng DH-12P đã vọt lên đến 7.600 thùng dầu/ngày đêm, một con số không nhỏ đối với vùng mỏ vốn không lớn lắm như Đại Hùng. Sau đó, các kỹ sư đã tiến hành kết nối thiết bị đấu giếng khai thác với đường ống từ giàn DH-02 qua giàn DH-01 (cách khoảng 4,5km) để xử lý tách dầu, khí và nước tại đây.
Theo nhà điều hành PVEP POC, thì cuối tháng 8 và đầu tháng 9 tới, sau khi tổ chức kiểm tra, thử hoạt động của toàn hệ thống, giàn DH-02 tiếp tục hoàn thiện và đưa giếng thứ 2 (DH-14P) vào khai thác, sẽ tăng thêm sản lượng 3.000-4.000 thùng dầu/ngày đêm và cứ khoảng 25 ngày tiếp theo sẽ lần lượt đưa các giếng khoan còn lại vào khai thác. Nhiệm vụ của nhà điều hành bây giờ là kiểm tra và lựa chọn chế độ khai thác tối ưu nhất đảm bảo an toàn tuyệt đối cho giàn DH-02 và mỏ Đại Hùng. Và đến cuối năm nay sẽ đưa tất cả 5 giếng đã khoan trên giàn DH-02 vào khai thác, sau đó đến tháng 4/2012 sẽ khoan và hoàn thiện thêm 3 giếng khoan còn lại, nâng tổng sản lượng dầu khai thác của mỏ Đại Hùng lên đến 18.000 thùng dầu/ngày đêm. Với một mỏ tương đối nhỏ như Đại Hùng thì đây là một con số có giá trị mà các nhà điều hành dầu khí luôn quan tâm.

Chia sẻ cảm xúc về những dòng dầu đầu tiên khai thác từ giàn DH-02, ông Hoàng Bá Cường, Giám đốc PVEP POC cho biết: Đây là niềm tự hào của tập thể lao động ngành Dầu khí Việt Nam, của Tổng Công ty PVEP nói chung và tập thể lao động Công ty PVEP POC nói riêng về việc khai thác dòng dầu đầu tiên từ giàn DH-02 diễn ra sớm hơn, trước thời hạn theo phê duyệt của Chính phủ vào quý IV/2012. Thành công của việc xây lắp, khai thác dầu của giàn DH-02 có ý nghĩa rất lớn. Nó khẳng định khả năng làm chủ công nghệ, kỹ thuật xây lắp công trình khai thác dầu khí biển nói chung và cho vùng nước sâu nói riêng của các nhà thầu trong nước, đặc biệt là Tổng thầu Vietsovpetro (VSP). “Thành công trong xây lắp giàn DH-02 cũng chỉ ra những bài học kinh nghiệm có giá trị cho PVEP POC trong triển khai phát triển các dự án phát triển mỏ sau này, cho việc phát triển dịch vụ chất lượng cao, quyết định đầu tư phương tiện và chuyên gia kỹ thuật cao của các nhà thầu dịch vụ, khẳng định khả năng tự lực, phát huy nội lực có hiệu quả của các nhà thầu dịch vụ trong PVN và trong nước, theo đúng tinh thần Nghị quyết 233 của Đảng ủy Tập đoàn Dầu khí Việt Nam về phát huy nội lực các đơn vị trong ngành Dầu khí”, ông Cường bộc bạch.
Có thể nói thành công của công trình giàn DH-02 chính là nhờ sức mạnh nội lực từ các nhà thầu dịch vụ của PVN, đơn cử như nhà thầu VSP, PV Drilling, PTSC, PVI, PV Oil, Petrosetco, PVMachino, DMC… Theo con số thống kê từ nhà điều hành PVEP POC thì các đơn vị trong PVN có đến 50 hợp đồng với tổng giá trị là 338.598.000USD, chiếm đến hơn 62% tổng giá trị các hợp đồng thuộc Dự án phát triển mỏ Đại Hùng. Trong đó, riêng Vietsovpetro chiếm 13,45%, PV Drilling và PTSC mỗi đơn vị chiếm hơn 19% tổng hợp đồng. Điều này phản ánh những tính toán căn cơ hợp lý, tầm nhìn chiến lược về phát huy sức mạnh nội lực của lãnh đạo PVN trong một tương lai lâu dài, vững chắc về những quyết định đầu tư giàn khoan, giàn khai thác do chính lực lượng lao động người Việt Nam thực hiện. Và chính việc đa phần dự án trên do các công ty dịch vụ của PVN đảm trách, không phải thuê nước ngoài nên đã tối ưu chi phí đầu tư hàng chục triệu USD, đơn cử như tiết kiệm về chi phí quản lý dự án, điều hành dự án chỉ bằng 1/3 so với chi phí phải thuê chuyên gia và dịch vụ từ các công ty nước ngoài. Nghĩ đến sức mạnh nội lực, các cán bộ, kỹ sư giám sát của PVEP POC có mặt từ những ngày khởi đầu của Dự án phát triển mỏ Đại Hùng đã nhắc lại giai đoạn sơ khởi của giàn DH-02. Chỉ tính riêng khối lượng chế tạo chân đế giàn DH-02 ở trên bờ, Tổng thầu VSP đã tập trung tối đa nguồn lực của mình. Các phương tiện thi công có công suất lớn nhất của VSP đã được huy động. Phương thức gia công chế tạo giàn khai thác trước đây đã được điều chỉnh cho phù hợp quy mô và kích cỡ của giàn DH-02. Chương trình kiểm soát chất lượng và an toàn được triển khai ngay từ khâu thiết kế, mua sắm vật tư và trong suốt quá trình chế tạo, lắp đặt với tính chính xác từng li với kỹ thuật cao nhất có thể. Do đó, Tổng thầu VSP đã hoàn thành khối lượng công việc chế tạo, lắp đặt an toàn, đúng tiến độ và chất lượng công trình đạt tiêu chuẩn quốc tế.
Ngoài ra, việc hạ thủy thành công khối chân đế giàn DH-02 do Tổng Công ty Dịch vụ Tổng hợp Dầu khí (Petrosetco) và đối tác Ale thực hiện bằng phương pháp “Stand Jack” cũng là lần đầu tiên áp dụng tại Việt Nam. Và thành công mới nhất chính là vào tháng 8 này, với việc giàn khoan jack up 400 ft PV Drilling – II (thuộc PV Drilling) đã cập thành công vào giàn DH-02 để làm kết nối và hoàn thiện các giếng khoan trên giàn DH-02, kết quả là sớm có những dòng dầu đầu tiên với lưu lượng khá tốt.
Có thể khẳng định, bằng trình độ học hỏi nhanh, các kỹ sư dầu khí Việt Nam đã trưởng thành, triển khai xây dựng các công trình dầu khí lớn đạt yêu cầu an toàn và sự kiểm định khắt khe của các hãng đăng kiểm lớn trên thế giới.Suốt 2 năm triển khai Dự án phát triển mỏ Đại Hùng, lực lượng cán bộ, kỹ sư của PVEP POC đã thông thạo công việc, thay thế những chức danh vốn từng phải thuê các chuyên gia nước ngoài. Điều này khẳng định khả năng làm chủ công nghệ và quản lý điều hành các hoạt động dầu khí của PVEP POC. “Qua áp dụng công nghệ tiên tiến trên thế giới, các kỹ sư Việt Nam rất tự tin. Tự tin vì mình đã làm chủ được công nghệ”, ông Trần Thế Hùng, kỹ sư chính giám sát hoàn thiện giếng của PVEP POC tâm sự.
Có nhìn lại những khó khăn của mỏ Đại Hùng trước đây mới thấy giá trị thành công bước đầu của giàn DH-02 đến dường nào. Bởi vì Đại Hùng vốn là mỏ nhỏ, cận biên, chịu ảnh hưởng lớn về thời tiết. Cấu trúc mỏ bị chia cắt, phân khối nhỏ bởi hệ thống đứt gãy ngang dọc, sản lượng khai thác thấp, các phương tiện khai thác tại mỏ đã quá cũ (giàn DH-01 đã trên 35 năm tuổi), các giếng khai thác và đường ống đã gần hết hạn sử dụng theo thiết kế.
Theo dữ liệu từ PVEP POC, cấu trúc mỏ Đại Hùng (tại lô 05.1 (a) thuộc bồn trũng Nam Côn Sơn, cách TP Vũng Tàu 265km về phía đông nam) được Công ty Mobil thăm dò địa chấn và phát hiện từ năm 1974. Từ năm 1986 đến 1991, VSP tiến hành thăm dò 3 giếng khoan, phát hiện dầu khí tại 2 giếng DH-1X và DH-2X. Năm 1993, hợp đồng dầu khí mỏ Đại Hùng được ký kết giữa PVN với tổ hợp nhà thầu đa quốc gia và nhà thầu BHPP (Australia) được chọn làm nhà điều hành. Từ năm 1996 đến 1999, do hiệu quả đầu tư không cao, giá dầu xuống thấp nên lần lượt các nhà thầu như BHPP, DOD và PCV… đã rút khỏi dự án. Sau đó, PVEP được PVN giao quyền điều hành mỏ Đại Hùng. Đến tháng 10/2003, Thủ tướng Chính phủ có công văn gửi các bộ về việc chỉ đạo tiếp tục vận hành Đề án Đại Hùng.
Có thể thấy, trước đây do không vượt qua được những thách thức về công nghệ và hiệu quả đầu tư nên các nhà thầu nước ngoài lần lượt rút lui khỏi dự án. Đề án mỏ Đại Hùng chuyển giao qua nhiều nhà điều hành có phương thức, quản lý điều hành khác nhau, một thời gian dài công tác bảo dưỡng chưa được quan tâm đúng mức.
Chính vì vậy, khi PVEP Đại Hùng (nay là PVEP POC) được PVEP giao quyền điều hành trực tiếp phát triển mỏ Đại Hùng, với những cố gắng nỗ lực không ngừng trong hoạt động thăm dò và khai thác dầu khí thời gian qua, đã và đang góp phần vào sự phát triển vững vàng cho vùng mỏ Đại Hùng, cũng như tham gia tích cực vào nhiệm vụ bảo vệ an ninh quốc phòng, giữ vững chủ quyền quốc gia trên vùng Biển Đông!

Kế hoạch phát triển mỏ Đại Hùng được điều chỉnh theo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ vào tháng 6/2009, với các công việc chính, gồm: Xây lắp giàn đầu giếng khoan (DH-02). Khoan 11 giếng phát triển khai thác. Xây dựng đường ống từ giàn đầu giếng về giàn DH-01. Sửa chữa lớn giàn DH-01 trên dock khi hết hiệu lực chứng chỉ đăng kiểm. Bắt đầu khai thác các giếng khu vực phía nam mỏ Đại Hùng vào quý IV/2011. Tổng mức đầu tư điều chỉnh là 731,821 triệu USD. Giàn DH-02 có tầm quan trọng đặc biệt vì đây là giàn khai thác cho vùng nước sâu trên 110m, có kích thước và trọng lượng lớn nhất từ trước đến nay ở Việt Nam, do chính các nhà thầu trong nước thực hiện. Giàn có khối chân đế nặng 4.900 tấn đóng dưới biển cao 125m, khối thượng tầng 1.100 tấn cùng hệ thống đường nội mỏ và các thiết bị chuyên dụng dùng để khai thác dầu khí.